Ắc quy xe máy và cách sử dụng đúng
Ắc quy là một thiết bị điện cần thiết của xe máy. Vì vậy, cần hiểu rõ tính năng và cách bảo dưỡng "ắc quy xe máy" để nó luôn hoạt động trong tình trạng tốt nhất.
Ắc quy xe máy và cách sử dụng đúng
Ắc quy xe máy là một thiết bị điện cần thiết quan trọng có nhiệm vụ tích trữ năng lượng cũng như phóng điện, vì vậy hiểu rõ tính năng cũng như cách bảo dưỡng ắc quy xe máy để nó luôn hoạt động trong tình trạng tốt nhất và sử dụng được lâu dài.
1. Tuổi thọ của ắc quy
Hiện nay, đối với ắc quy xe máy người ta sử dụng phổ biến loại ắc quy Axit-chì. Ắc quy axit-chì được phân loại làm 2 loại sau:
- Ắc quy axit-chì hở: ắc quy với bản cực chì và dùng dung dịch axit sunfuric loãng (H2SO4), thông thường được gọi với tên phổ biến là ắc quy nước.
- Ắc quy axit-chì kín: ắc quy kín khí, thông thường được gọi với tên phổ biến là ắc quy khô.
Tùy từng loại sẽ có các mức giá khác nhau và ưu nhược điểm khác nhau.
- Ắc quy nước có tuổi thọ khoảng 2 năm, ắc quy khô có tuổi thọ cao hơn khoảng 3 năm. Tuy nhiên, yếu tố này còn phụ thuộc vào thời gian sử dụng thực tế và cách bảo quản ắc quy. Ắc quy nước có thời gian sử dụng sau một lần nạp được lâu hơn so với ắc quy khô, hay thông số kỹ thuật dung lượng ắc quy Ah (Ampe-giờ) lớn hơn.
- Khi mua ắc quy nước, chắc chắn chúng ta sẽ mua được ắc quy mới 100%, vì khi dùng ta mới đổ nước (axit sunfuric loãng). Còn ắc quy khô thì khi mua đã được nạp điện nên chúng ta nên mua ắc quy khô ở nơi tin cậy, đảm bảo tránh mua phải hàng đã qua sử dụng.
2. Sử dụng và bảo dưỡng Ắc quy xe máy :
- Ắc quy nước : Ắc quy nước 12V (thông dụng cho xe máy) có 6 ngăn. Mỗi ngăn được xem là một ắc quy đơn và được nối với nhau bằng các cầu nối. Cực âm có dấu (-), cực dương có dấu (+). Trên các ngăn có nắp đậy và lỗ thông hơi.
Khi ắc quy hoạt động sẽ tạo ra chất khí hyđrô và ôxy bay lên, nên sẽ thấy hiện tượng dung dịch sủi bọt và nước cạn dần, nồng độ dung dịch trở nên đậm đặc. Ắc quy nước là loại có công suất lớn, việc bảo dưỡng cần phải thường xuyên. Muốn cho ắc quy hoạt động tốt, phải thường xuyên kiểm tra mức dung dịch điện phân và khả năng phóng điện của bình. Khi sử dụng ắc quy nước nên chú ý đặt xa kích điện, vì khi nạp hay sử dụng ắc quy sẽ nóng lên, hơi axit bay hơi, quạt làm mát của kích hút không khí có hơi axit này sẽ làm cho các mối hàn của kích điện bị ăn mòn, hỏng, hay tiếp xúc kém, làm giảm tuổi thọ của kích, hỏng kích. Cảnh báo với loại ắc quy nước
+ Chỉ thêm nước cất, tuyệt đối không châm thêm acid.
+ Không được sử dụng bình ắc-quy có mức điện dịch thấp hơn LOWER LEVEL, bởi vì nó có thể gây ra cháy nổ.
+ Không được châm quá mức UPPER LEVEL, dung dịch có thể tràn ra ngoài và gây hư hỏng hoặc gây cháy.
+ Không để bình gần nơi có nguồn phát sinh tia lửa điện, nguồn lửa hoặc tàn thuốc lá đang cháy...
+ Nếu dung dich axít bắn vào mắt hay tiếp xúc với da thì rửa với nước sạch rồi chuyển đến bác sĩ
+ Tồn trữ ắc quy nơi thoáng mát, khô ráo và tránh để bình trực tiếp dưới nắng, mưa.
+ Để bình xa tầm tay của trẻ em.
- Ắc quy khô Ắc quy khô là một loại bình điện hoàn toàn không cần bảo dưỡng, khi mua về là có thể dùng ngay, không cần châm nước. Nó khác với ắc quy nước ở chỗ toàn bộ kết cấu bình nằm ở trạng thái khí. Nhà sản xuất gọi loại bình này là bình ắc quy đươc thực hiện theo công nghệ kín khí, không bảo dưỡng.
- Ắc quy kín khí sử dụng các phụ kiện có độ dẫn điện tốt nên ắc quy có điện trở trong nhỏ. Điều này giúp ắc quy có khả năng phóng điện cao hơn và không gặp tình trạng tự phóng điện trong thời gian không sử dụng. Do đó, đối với ắc quy khô, mặc dù không sử dụng một thời gian dài vẫn không bị mất điện, khi tái sử dụng chẳng cần nạp điện bổ sung như ắc quy nước.
- Ắc quy khô có một số ưu điểm cho người sử dụng. Điều đầu tiên là người sử dụng xe không cần kiểm tra bình để châm nước cho đúng hạn. Sản phẩm này không sinh ra khí ăn mòn thiết bị nên khoang chứa ắc quy sẽ sạch sẽ hơn, những bộ phận xung quanh không bị gỉ sét do điện dịch trào ra. Sẽ không cần đo tỷ lệ điện dịch và nạp điện bổ sung như ắc quy nước, kết cấu bình nhỏ gọn hơn.
Người sử dụng xe có thể kiểm tra hoạt động của ắc quy khô dựa trên khả năng phóng điện của bình. Nếu khởi động bằng đề mà máy không nổ, sau khi kiểm tra máy móc không có vấn đề gì thì nên xem lại bình. Tuy nhiên, cũng nên xem lại nguồn điện nạp cho bình từ động cơ, đôi khi sử dụng quá nhiều mà nguồn điện nạp lại không đầy đủ. Khi đó, có thể kiểm tra bằng cách nạp điện bổ sung vào bình bằng nguồn điện bên ngoài. Nếu như bình hoạt động tốt, có thể do bình đã yếu hoặc nguồn từ động cơ không đầy đủ.
- Cảnh báo với loại ắc quy khô :
+ Ắc-quy khô kín khí mới nếu chưa sử dụng phải được bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát. Tránh chập mạch vì đã mang sẵn điện.
+ Ắc-quy khô kín khí đang sử dụng nếu tạm thời không sử dụng nữa phải được lau sạch, bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát. Định kỳ nạp điện bổ sung.
+ Lau chùi ắc-quy với giẻ bằng vải bông khô hoặc ướt để chống nhiễm tĩnh điện. Không được sử dụng bất kỳ dung môi hữu cơ nào như dầu hỏa, hỗn hợp pha sơn....
+ Tránh không cho ắc-quy tiếp xúc với tia lửa.
+ Không tháo rời ắcquy.
+ Tránh lắp ghép ắcquy cũ và mới, hoặc ắc-quy khác chủng loại vào một bộ nguồn vì có thể dẫn tới làm hỏng ắc-quy hay các thiết bị.
Một yếu tố rất quan trọng ảnh hưởng tới tuổi thọ của ắc-quy (cả khô và nước) đó là nhiệt độ. Nhiệt độ cao khiến các phản ứng trong ắc-quy diễn ra nhanh hơn và vì thế nó cũng “chết” nhanh hơn. Vì vậy, hãy giữ ắc-quy sạch, mát và khô để nâng cao tuổi thọ của chúng. Các ắc-quy có thể sử dụng trong điều kiện nhiệt độ -15oC đến +45oC, xong tốt nhất nên sử dụng trong khoảng +5oc đến +30oc, ắc-quy sẽ cho tuổi thọ cao nhất.
3. Cách tháo lắp ắc quy
- Tắt máy để đảm bảo an toàn khi tháo/ lắp bình ắc- quy:
- Thực hiện tháo cực âm (-) trước, sau đó tháo cực dương (+). Lúc lắp lại thì sẽ nối cực dương (+) trước, sau đó nối lại cực âm (-).
- Khi lắp đặt thay thế cần chọn ắc quy đúng mã đúng điện áp.
- Thị trường hiện nay xuất hiện thêm nhiều dòng ăc quy mới dạng GEL khô, Dạng pin lithium... Cần tìm hiểu kỹ trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn và đúng kỹ thuật.